-
1 устье реки
1) General subject: billabong, creek, debouchment, entry, estuary, firth (особ. в Шотландии), frith (особ. в Шотландии), gullet, issue, lade2) Geology: body of river, debouchement, fleet, mouth, ostiary, river mouth, stream outlet3) Naval: embouchure4) Engineering: river offing, river outlet5) Rare: beal6) Railway term: delta7) Architecture: mouth of a river, outfall8) Scottish language: water mouth, water-mouth10) Marine science: river's offing11) Makarov: influx12) General subject: frith -
2 largo
(pl -ghi) 1. adj wide, broadindumento loose, big( abbondante) large, generouslargo di manica generous2. m width( piazza) squareandare al largo head for the open seaal largo di off the coast offarsi largo elbow one's way throughstare alla larga da steer clear of, keep away from* * *largo agg.1 (esteso, ampio) wide, broad: un fosso largo dieci metri, a ditch ten-metres wide; un fiume largo, a wide (o broad) river; la nuova autostrada è larga venti metri, the new motorway is twenty metres wide; quanto deve essere largo il tavolo?, how wide does the table have to be?; il fico ha le foglie larghe, the fig tree has broad leaves; cappello con larghe falde, broad-brimmed hat; queste scarpe mi stanno larghe, these shoes are too big for me; avere le spalle larghe, (anche fig.) to have broad shoulders; a larghi intervalli, at broad intervals; una larga parte della popolazione vive nel sud, much of the population lives in the south; una larga estensione di deserto, a broad expanse of desert // è più largo che lungo, he's roly-poly // quando studio mi piace stare largo, when I study I like to have a lot of space // ti conviene stare largo, poi se spendi meno meglio, you'd better allow (o calculate) a bit extra, then if you spend less, so much the better; meglio stare larghi nei preventivi, you'd better calculate a bit extra in the estimate // uomo di larghe vedute, broadminded man // termine usato in senso largo, term used in a broad sense; devi interpretare la sua tesi in senso largo, you have to interpret his thesis in a broad sense // è una curva pericolosa, prendila larga, it's a dangerous curve, take it wide; non prenderla troppo larga, vieni subito al dunque, (fig.) don't beat about the bush, come to the point2 (lasco; allentato) loose: un nodo largo, a loose knot; una fasciatura largo, a loose bandage3 (di indumenti) (ampio) loose-fitting; (eccessivo di misura) big; loose; too wide: vanno di moda le gonne larghe, full skirts are in fashion; mi piacciono i maglioni larghi, I like loose-fitting sweaters; questa gonna mi è larga in vita, this skirt is loose in the waist; la giacca è larga di spalle, this jacket is too wide in the shoulder; queste scarpe sono troppo larghe, these shoes are too big4 (abbondante) large, wide: una larga ricompensa, a large reward; avere una larga parte nella direzione, to have a large share in management; larghi poteri, large powers; un largo margine di guadagno, di sicurezza, a wide margin of profit, of safety; quell'articolo è prodotto su larga scala, that article is produced on a large scale; fare larghe concessioni, to make big concessions // i turisti hanno preferito in larga misura il mese di agosto, tourists showed a marked preference for August5 (liberale) free, liberal, generous: largo di promesse, free with promises; è largo nelle mance, he is a generous tipper; è largo con gli amici, he is generous with his friends // essere di manica larga, to be easy going6 (di pronuncia) broad: ha un accento largo, he has a broad accent7 ( sport) (scherma) guardia larga, open guard8 (pitt.) bold: pennellata larga, bold brushwork◆ s.m.1 breadth, width: metti giù il tappeto per il largo, put down the carpet lengthwise; ho visitato la città in lungo e in largo, I have been all over (o over the length and breadth of) the city; estendersi in largo, to stretch sideways; fare largo (a qlcu.), to make room (for s.o.) // farsi largo, (anche fig.) to make one's way: farsi largo tra la folla, to make (o to push) one's way through the crowd // largo!, make way!; largo ai giovani!, make way for the young! // tieniti al largo da certa gente, keep clear of certain people2 (mar.) open sea, offing: la nave si tenne al largo, the ship stood offshore (o in the offing); andare al largo, to take to the open sea; dieci miglia al largo, ten miles out to sea; passare al largo di una nave, to give a ship a wide berth; prendere il largo, to set sail (o to leave port); (fig.) to run away // al largo di, off: al largo di Genova, off Genoa3 (mus.) largo: il 'Largo' di Händel, Händel's 'Largo'4 (piazza) square; (seguito da nome proprio) largo: troviamoci in Largo Battisti, we will meet in Largo Battisti◆ avv. wide: girare largo, to turn wide.* * *['larɡo] largo -a, -ghi, -ghe1. agg1) (dimensione, misura) wide, broadun uomo largo di spalle o di spalle larghe — a broad-shouldered man
3) (ampio: parte, percentuale) large, bigin larga misura — to a great o large extent
di larghe vedute — (fig : liberale) broad-minded
di manica larga fig — generous, open-handed
2. sm1)fate largo! — make room o way!
farsi largo tra la folla — to make o push one's way through the crowd
si è fatta largo tra la folla ed è salita sul palco — she pushed her way through the crowd and went up on the stage
2) (piazzetta) (small) square3) Naut open seanon andare al largo — (nuotando) don't go too far out
prendere il largo — to put out to sea, fig to make off, escape
4) Mus largo3. sfstare o tenersi alla larga (da qn/qc) — to keep one's distance (from sb/sth), keep away (from sb/sth)
* * *1.1) [fronte, spalle, fianchi] broad; [corridoio, fiume, letto] wide3) (grande, notevole) [ maggioranza] large; [ pubblico] wide; [ consenso] widespreadin -a misura — o
parte — in large measure, to a large o great extent
4) (generoso) [ persona] generous ( con to)5) (aperto)di -ghe vedute — broadminded, open-minded
6) (lento) [nodo, fasciatura] loose7) alla largastare alla -a da qcn., qcs. — to give sb., sth. a wide berth, to keep away from sb., sth.
tenere qcn., qcs. alla -a da qcn. — to keep sb., sth. out of sb.'s way
2.prendere qcs. alla -a — to approach sth. in a roundabout way
sostantivo maschile1) (larghezza) breadth, width2) mar. (mare aperto) open seaprendere il largo — to push off, to put (out) to sea; colloq. fig. to do a bunk
al largo — offshore, off the coast
cercare qcs. in lungo e in largo — to hunt high and low o far and wide for sth.
4) mus. largo5) (slargo)3.avverbio mus. largo••farsi largo — to push (one's way) ( tra through)
••stare -ghi — colloq. (avere molto spazio) to have plenty of room
Note:Come mostrano le diverse accezioni dell'aggettivo largo qui sotto elencate, i principali equivalenti inglesi di largo sono wide e broad. - In termini molto generali, si può dire che wide indichi soprattutto l'ampiezza di qualcosa ( un fiume largo = a wide river), mentre broad si usa spesso in relazione alle parti del corpo ( spalle larghe = broad shoulders) o per descrivere qualcosa che è piacevolmente largo ( un largo viale alberato = a broad tree-lined avenue). - Per gli altri usi ed equivalenti dell'italiano largo, si veda la voce qui sotto* * *largoCome mostrano le diverse accezioni dell'aggettivo largo qui sotto elencate, i principali equivalenti inglesi di largo sono wide e broad. - In termini molto generali, si può dire che wide indichi soprattutto l'ampiezza di qualcosa ( un fiume largo = a wide river), mentre broad si usa spesso in relazione alle parti del corpo ( spalle larghe = broad shoulders) o per descrivere qualcosa che è piacevolmente largo ( un largo viale alberato = a broad tree-lined avenue). - Per gli altri usi ed equivalenti dell'italiano largo, si veda la voce qui sotto. ⇒ 211 [fronte, spalle, fianchi] broad; [corridoio, fiume, letto] wide; quanto è largo? how wide is it? essere largo 4 metri to be 4 metres wide2 (ampio) [indumento, pantalone] loose(-fitting), roomy, baggy; [ gonna] full; mi va un po' largo it's a bit loose; largo in vita loose in the waist3 (grande, notevole) [ maggioranza] large; [ pubblico] wide; [ consenso] widespread; una -a parte dei presenti most of those present; su -a scala far-reaching; con largo margine by a wide margin; in -a misurao parte in large measure, to a large o great extent5 (aperto) di -ghe vedute broadminded, open-minded6 (lento) [nodo, fasciatura] loose7 alla larga stare alla -a da qcn., qcs. to give sb., sth. a wide berth, to keep away from sb., sth.; tenere qcn., qcs. alla -a da qcn. to keep sb., sth. out of sb.'s way; prendere qcs. alla -a to approach sth. in a roundabout way1 (larghezza) breadth, width2 mar. (mare aperto) open sea; prendere il largo to push off, to put (out) to sea; colloq. fig. to do a bunk; al largo offshore, off the coast; al largo di Napoli off Naples3 in lungo e in largo cercare qcs. in lungo e in largo to hunt high and low o far and wide for sth.; ha visitato la Francia in lungo e in largo he's travelled all over France4 mus. largo5 (slargo) Largo Francia Francia placeIII avverbiomus. largoavere le spalle -ghe to have a broad back; fate largo! make way! farsi largo to push (one's way) ( tra through); stare -ghi colloq. (avere molto spazio) to have plenty of room. -
3 VIÐ
I)prep. with dat. and acc.I. with dat.1) against;hann sló honum niðr v. steininum, he dashed his head against the stone;hús liggja v. velli, the houses lie in ruins;kasta sér niðr v. velli, to cast oneself down on the ground;er inn efri kjöptr v. himni, en inn neðri við jörðu, the upper jaw touches the heaven, the lower the earth;hann hjó hann upp v. garðinum, he smote him close by the fence;skera af sér strenginn við øxinni, to cut the string, asunder against the axe;2) against, towards, of direction;horfa v. e-m, to look towards, face;3) along with (hann hafði marga smiðu v. sér);4) with, of an instrument (jarl hljóp upp v. sverði);5) among;gengu síðan í sæti sin v. öðrum mönnum, among other men;6) denoting barter, exchange, against, for (geta gull v. grjóti);7) denoting remedy, against (hjálpa e-m v. e-u);8) against, denoting contest, warding off (hafa liðsafla v. e-m);hafa (viz. afl) v. e-m, to be one’s match;9) ellipt. usages;stinga v. fótum, to stop;hrífa v., to catch hold;búast v., to make oneself ready;risa v., to withstand;hvatz hann fiðr v., whatsoever he may object;II. with acc.1) by, at, close to (sníða skeggit við hökuna);skjöldr við skjöld, shield to shield;v. Sandhólaferju, at Sandholferry;v. veginn, by the wayside;v. ána, by the river;draga segl v. hún, to hoist the sail to the top;festa e-n v. meið, tré, to fasten to a pole, tree;binda v. fót e-s, to bind up a broken leg;dró upp flóka v. austr, in the east;2) of time, towards, at;v. solar-setr, at sunset;v. sól, with the sun, at sunrise;v. aptan, towards evening;vera v. aldr, to be stricken in years;3) at, by (vera heima v. bú sitt);Hrútr var v. skip um sumarit, H. stayed by his ship during the summer;sitja v. stýri, to sit at the rudder;styðja sik v. e-t, to lean on;ganga v. staf, to walk with a staff;vera v. e-t, to be present at;sitja v. drykk, to sit at drink;í sýn v. bœinn, within sight of the town;5) denoting company, with (bauð þeim heim vill alla sína menn);v. annan, þriðja, fjórða mann, being two, three, four altogether;6) towards (a person or thing), respecting, regarding (mildr, blíðr, góðr v. e-n);til gæzlu v. e-n: for keeping, watching one;hræddr v. e-n, afraid of one;7) of cause, by, at;falla v. högg, to fall by a stroke;sigla v. stjörnuljós, to sail by starlight;verða reiðr v. e-t, to become wroth at;8) as compared with, set off against (þrjóta mun okkr illsku v. þik);eigi minna virðr en v. konunginn, of equal worth with the king;9) according to, after (gera klæði v. vöxt e-s);v. sik, in proportion;hann var skapaðr allr v. sik, well shaped, symmetrical;vita, hvat v. sik væri, to know what was the matter;10) denoting means, with, by (v. þessar fortölur);tendra eld v. e-t, to make fire by;11) ellipt. usages;bregða við, to start;hann þagði v., he remained silent;fá v. þrjú skip, to add three ships;þurfa v., to need;bjarga, hjálpa e-u v., to help, put right;koma e-u við, to bring about.(gen. -jar, pl. -jar), f. withy, withe; collar (viðjar af gulli).pers. pron. dual, we two.* * *1.f., gen. sing. viðjar, pl. viðjar, [Dan. vidje; Engl. withy; akin is víðir, q. v.]:— a withy or with; síðan var viðin ( a withy halter) dregin á hals honum, Fms. vii. 13 (see v. l.); þarmarnir urðu at viðu (sic) sterkri, Fas. iii. 34; ef röng eða viðjar slitna, Jb. 398; var enginn saumr í, en viðjar fyrir kné, of a boat, Fms. vii. 216; höggva tré til viðja, K. Þ. K. 88; viðjar af gulli ok silfri, on a dog, Hkr. i. 136, Fas. iii. 45; tún-svín þat er hringr, knappr eða við sé í rana, Grág. ii. 232; stjórn-við, the ‘rudder-withy,’ the strap in which the paddle-like rudder moved, like the ζευκτηρίαι in Act. Apost. xxvii. 40.2.pron. pers. dual (= vit), we two (see ek C); this spelling, which is also that of the oldest vellums, answers to the mod. pronunciation, passim: in mod. usage it has quite taken the place of the old plur. vér.3.prep., also used ellipt. without its case, or simply as an adverb; við is a curtailed form of viðr, which latter form remains in a few compds, even in mod. usage, thus, viðr-eign, viðr-kenna, viðr-nefni, viðr-lífi, viðr-væri; when found singly, við is the common form in Icel.; but as in MSS. it is commonly abbreviated, v̾, the two forms are hardly distinguishable; við, however, is received as the usual form, viðr being more freq. in Norse vellums, and in some later Icel. vellums imitating the Norse spelling: [Goth. wiþra = πρός; A. S. wider; cp. Scot. wither-shins; O. H. G. widar; Germ. wieder; but Engl. with; Dan. ved; Swed. wäd]:—against, towards, etc.WITH DAT.A. Against, denoting a leaning or resting on, striking against, or the like; hann hjó hann upp við garðinum, smote him standing against the wall, Nj. 120; stinga höndum við berginu, Symb. 59; ganga við brekkunni, up-hill, against the hill, cp. Lat. adversus montem, Valla L. 212; skjóta við honum skildinum, Fms. i. 44; ljósta skildi við kesjunni, Eg. 378; hann spyrndi við svá fast … spyrna við grunni, Edda 36; kasta sér niðr við vellinum, Nj. 58; leggja e-n við velli, Boll. 344; slá honum niðr við steininum, dashed his head against the stone, Finnb. 292; hann drap hann við borðinu, Korm. 236; hjó af honum höfuð við stokkinum, Fas. ii. 285; ok lagði (þá) við stokki, Am. 73; hús liggja við velli, lie down in ruins, Fms. iii. 144; er hinn efri kjöptr við himni enn hinn neðri við jörðu, the upper jaw touching the heaven, the lower the earth, Edda 41; skera af sér strenginn við öxinni, rubbing it against the axe, Nj. 136; vóru segl hans at sjá við hafi, the sails were seen out at sea, far in the offing, Fas. ii. 403.II. against, towards, of direction; gapa við tunglinu, Fas. iii. 622; horfa við e-m, to look towards, face, Eg. 293; horfa baki við e-m, Hkr. iii. 384; líta við e-m, Nj. 132, Fms. i. 125, vii. 314; horfa vid landi, A.A. 24; snúa baki við e-m, Fas. i. 296; snúask við e-m, Hkr. ii. 120.III. along with, with, denoting company; hann hafði við sér harpara einn, Str. 57; hann hafði marga smiðu við sér, Fms. ix. 377; fór Margaðr ok Guthormr við honum, Hkr. iii. 113; at Ástríðr mundi vera við feðr sínum, i. 188; er hér ok Sigurðr við jarli, Fms. ix. 327; hann var þar upp fæddr við henni, x. 421; bjóðum vér þér við Hákoni þangat, ix. 252; ferr heim við sínum mönnum, Rd. 312; fór hann við liði sínu, Hkr. iii. 44; við hundrað skipum, Fas. i. 461; gengr síðan í sæti sín við oðrum mönnum, Fms. x. 17; bað biskup ríða við sér (= með sér), 6.2. with, of an instrument; jarl hljóp upp við sverði, Fms. ix. 340; sjau menn við vápnum, viii. 14; gengu tveir menn við merkjum, x. 15: the phrase, eiga, ala, geta barn við kouu, Grág., Fms. i. 113, iii. 110, Ld. 102, Eg. 31; merrin fékk við þeim hesti, Landn. 195.3. spec. usages; við góðum vinskap, Boll. 362; halda vináttu við föstum trúnaði, Fms. ix. 375; at þær sagnir muni vera við sannindum, true, viii. 6; at berjask við honum eðr við honum lífit láta, ix. 332; fara við herskildi … eyða land við eldi, x. 134; ausa e-t við moldu, Hkr. i. 220; skipuðu mörgum hlutum við (with, among) sínum mönnum, Fms. x. 91; gengu síðan í sæti sín við öðrum mönnum, among other men, 17; skreiðask fram við (= með) landinu, viii. 437.4. = ok, with, together with; Þórr við Grimni = Th. and G., Hallfred; höfuð við hjarta, head and heart, Kormak.B. METAPH. USAGES:I. denoting barter, exchange, against, for (like Gr. ἀντί); gefa gull við grjóti, Fas. iii. 45; selja við verði, Fms. i. 80; seldu mik við hleifi, Hm.; við litlu verði, Eg. 100; við fémútu, Nj. 215; meta e-t við silfri, Fms. x. 5; gefa margra manna líf við yðvarri þrályndi, iv. 194.2. denoting remedy, against; beiti við bit-sóttum en við bölvi rúnar, Hm. 140; hjálpa e-m við e-u, to help against, passim.II. against, denoting contest, warding off, withstanding; hafa afla við e-m, Lv. 43; hafa liðs-afla, liðs-kost við e-m, Ld. 372, Hkr. i. 272: ellipt., hafa (viz. afi) við e-m, to be one’s match, Lv. 109; þótti sem engi mundi hafa við þeim í vígi, Nj. 89; eg hefi ekki við þér, I cannot lift with (i. e. am no match for) thee; ábyrgjask e-t við e-u, Grág. ii. 216, 364; forða e-m við háska, Edda i. 116; halda þá við ágangi Hákonar, Fms. i. 224; varðveita e-n við e-u, Grág.; ekki hélzk við þeim, Eg. 125; rísa við e-m, Sturl. ii. 119; vera búinn, van-búinn við e-m, Ld. 324; sat hann þar við áhlaupum Dana, Fms. i. 28; vinna við sköpum, Fas. i. 199; sporna við e-u, göra við e-u, see göra, sporna; ef þat nemr við förinni, Ld. 70 (see nema A.I. 7, 8); mæla við e-u, Hkr. ii. 198; tölðu allir við förinni, Greg. 28; setja hug sinn við e-u, Fms. x. 232; kveða nei við e-u, Sturl. i. 27; drepa hendi við e-u, Hkr. ii. 164; reiðask við e-u, Nj. 182; e-m ríss hugr við e-u, Fas. i. 30; mér býðr við e-u, to loathe; sjá við e-u, to shun; varna við e-u, to beware of; vera hætt við e-u, in danger of, Ísl. ii. 262; ú-hætt við e-u, safe, Landn. 319.III. with verbs;liggja við e-u, to lie on the verge of; honum lá við falli, Fas. iii. 261; búið við skipbroti, Ísl. ii. 245; honum var við andhlaupi, Eg. 553; sjá, horfa, líta … við e-u, to look towards; taka við e-u, to receive; búask við e-u, to prepare for, expect, Ld. 106; verða vel, ílla, við e-u, to behave well, ill, on some occasion; komask við veðri, see veðr.IV. ellipt. usages; þeir snerusk þá við, turned round, facing, Nj. 245; hón drap við hendi, Lv. 38; hann laust við atgeirinum, Nj. 84.; hann stakk við forkinum, Eg. 220; hann stakk við fótum, stopped, Finnb. 300; hrífa við, to catch hold, Bs. i. 197, 423, Gísl. 125; búask við, to make oneself ready; göra við, to resist; rísa við, to withstand, Fs.; at ek bjóða við tvenn verð, Ld. 146; hvatz hinn fiðr við, whatsoever he may object, Nj. 99; taka við, to begin where another stops; þú skalt gefa mér við ( in return) verjuna, Fbr.WITH ACC.A. By, at, close to:I. denoting proximity; skjöldr við skjöld, shield to shield, in a row, Nj. 125; skip við skip, Ó. H. (in a verse); samnask hlutr við hlut, Rb. 108; hálsinn við herðarnar, Ld. 40; sníða skeggið við hökuna, Eg. 564; við bryggju-sporðinn, Fms. i. 14; grafa barn við kirkju-garð út, K. Þ. K.; uppi við fjallit, Eg. 137; við Sandhóla-ferju, Nj. 29; við vaðit, 83; við veginn, by the way-side, Fb. ii. 330; hér við ána, by the river, Ld. 46; búa við Þjórsá, Nj. 93; liggja við land, Fms. i. 14; við Ísland, Grág.; binda stein við hálsinn, Ld. 154; draga segl við hún, hoist sail to the top, Hkr. ii. 6; reka spora við eyra e-m, Nj. 82; festa e-n við meið, tré, to fasten to a pole, a tree, Glúm. 391; nísta við gólfit, to pin it to the floor (see nista); binda við fót e-s, to bind up a broken leg, Bárð. 167; dró upp flóka við austr, in the east, Vígl. 22.2. temporal, towards, at; við vetr sjálfan, Fms. ii. 97; Krók. 51 C; við sólar-setr, Fas. i. 514; við sól, with the sun, at sunrise. Eg. 717; við aptan, towards evening, Grág. (Kb.) ii. 143; við þat sjálft, at that moment, Fms. xi. 432; bregða í kross við hvert orð, at every word, K. Þ. K.; vera við aldr, to be stricken in years, Eb. 18, Ísl. ii. 192, Fms. ii. 81; ef barn er við dauða, on the point to die, N. G. L. i. 345; við sjálft, on the verge of (see sjálfr); við váða sjálfan, búið við geig, on the verge of, Eg. 158; Grettir var við svefn, just asleep, Grett. 127.3. phrases, við svá búit, after all done, often with the notion of ‘in vain, nothing having been done’ (búa B. II. δ); fóru við þat heim, Fms. i. 54, ix. 469, Nj. 127; skildu við þetta, 260, Ísl. ii. 217.II. at, to; Hrútr er við skip, Nj. 4; Hrútr var við búð, 79; vera heima við bú sitt, 215; hanga upp við siglu-rá, Fas. iii. 659; bundinn við staf, Eg. 232; fastr við altara, fastened to the altar, Vm. 110; styðja sik vid e-t, to lean on, Fms. ix. 512; sitja upp við hægindit, leaning on it, Ld. 16; sitja upp við vegginn, Nj. 153; ganga við staf, 219; ganga við tréfót, Eb. 66; styðjask við höndina, Fas. i. 228; rísa upp við olboga, Þórð. 15; sitja við stýri, at the rudder, Eg. 385; hafa barn við brjóst, to have a bairn at breast, N. G. L. i. 340; leggja, bæta, auka, við e-t, to add to; blanda við e-t, to mix with; vera við e-t, to be present at, Ld. 92, Eg. 540; sitja við drykk, mat, to sit at drink, meat, Eg. 303, 420.III. denoting association, together with; vera samþingi, samfjórðungs við e-n, Grág. ii. 237; vera saman við e-n, vera samvista við e-n, eiga samneyti við, vera sammæðr við e-n, passim; vera utan-fjórðungs við víg, Grág. ii. 89; vera við e-t riðinn; þeir vildu eigi vera hér við heiðna menn, Íb. 4; búa við e-n, Gísl. 17.2. direction; í sýn við bæinn, Fas. ii. 507; í örskots-helgi við garðinn, Grág.; standa í höggfæri við e-n, Nj. 97; við þat lík at lifa, Hm.IV. denoting company, with; bauð þeim heim við alla sína menn, Vígl. 27; riðu við sextigi manna, Nj. 10, 213, Ld. 164; gékk á land við einn svein, Fms. ix. 502; sækja land við útlendan her, Hkr. i. 198; við fá, marga … menn, Fas. i. 35; the phrase, við annan, þriðja fjórða … mann (see annarr I. 1); þú ert hér kominn við svá mikit fé, Ld. 112; sækja mál við níu búa, Grág.; við váttorð, Kb. i. 103; leyfa e-t við vitni, Ld. 104; bjóða e-t við váttorð, in the presence of, by witnesses, Nj. 243.B. METAPH. USAGES:I. towards a person or thing, respecting, regarding; hryðja við aðilja, Grág. (Kb.) i. 127; missa fjár síns við þjóf, Grág.; skilja við e-n, to part with (see skilja); til metnaðar við sik, Edda i. 20; til huggunar við sik, Ld. 228; til þjónustu við e-n, Eg. 28; til gæzlu við e-n, for keeping, watching one, Ld. 152; ganga, koma, fara til fundar, til móts … við e-n, 62, 90, Nj. 4, Eg. 101; mildr, blíðr, léttr, kátr, ástúðigr, góðr, harðr, grimmr, reiðr, harðráðr, stríðr, … við menn, mild … towards, Nj. 2, 47, 48; víkjast undan við e-n, Ld. 42; fyrir kapps sakir við e-n, til liðveizlu, hjálpar … við e-n, Eg. 44, Nj. 75; sýna vinskap, halda vinskap við e-n, Ld. 150; leggja ást við e-n, 34; líka vel, ílla við e-n, Nj. 53; eiga eyrindi við e-n, Eg. 260; eiga orð við e-n, 255; hafa lög við e-n, Nj. 106; tala, mæla, ræða, segja, spjalla við e-n, to talk, speak … with a person, passim; skipta, eiga, … við e-n, to deal… with; berjask, deila við e-n, to fight with, against; göra e-t við e-n, so to act with, Greg. 43; reyna e-t við e-n, to contend with one, Nj. 46, 94, Edda i. 106; hafa misgört við e-n, Fms. viii. 103; láta vaxa óþokka við e-n, Nj. 107; tilför við Gunuar, 101; mála-tilbúnaðr við e-n, 100; sekr við e-n, útlagr við goða, Grág.2. hræddr við e-n, afraid of one; verða varr við e-t, to perceive; vanr við e-t, used to a thing; hann var svá vanr við vini sína, Fms. viii. 220; fella sik við e-t, kunna við e-t, to apply oneself to, to like.II. of cause, by, at; falla við högg, to fall by a stroke, Nj. 163; hrata við lagit, Eg. 379; vakna við e-t, Fas. ii. 116; vakna við draum; verða glaðr, reiðr, hryggr, úkátr … við e-t, to become glad, wroth … at, Íb. 10, Eg. 102, 321, passim; bregða sér við e-t, Ld. 190: by, við minn atbeina, Fms. vi. 66; við samþykki e-s, Eg. 165; við ráð e-s, Grág. (Kb.) ii. 30; gört þat við einræði þitt, Ld. 188; et þat at vánum við skaplyndi Þorgeirs, Nj. 255; hlaða seglum við mikinn háska, with great danger, Korm. 168; sigla við stjörnu-ljós, to sail by star-light, Fms. i. 24; lesa við ljós, to read with a light; búa sik við skart, to dress fine.III. as compared with, set off against; sex sær við kú, Grág. i. 502–504; selja, virðing sína við íllgirni þínaa, Eb. 160; þrjóta mun mik íllsku við þik. Hkr. i. 322; mik skortir við hann, Nj. 90; hafa afta við e-n, Eg. 187; eigi minna virðr enn við konunginn, i. e. of equal worth with the king, Fms. xi. 45; er þetta við mikla fémuni, Hrafn. 19; fjórðungi skerð við goðorð önnur, Grág. (Kb.) i. 211; Skotland er þriðjungr ríkis við England, Nj. 266; þriðjung við liðsmenn, Eg. 57; at þriðjungi við ykkr, Ld. 102; helming við hann, Fms. i. 22; gaf þeim hálfar tekjur við sik, 7.IV. við þann kost, on that condition, Grág. (Kb.) i. 233: of medicine, for, við svefnleysi, við orms-bit, við offeitan kvið …, Lækn.: in mod. usage dat., and so in Hm. 138.V. denoting fitness, proportion; göra klæði við vöxt e-s, Eg. 516; við þeirra hæfi, 109; er þat ekki við þitt æði, Ld. 298; vera við alþýðu-skap, Fs. 63; við sik, in proportion, B. K. 8; neyta skógar við sik sem þarf, Grág. ii. 292; þat er hann má eigi sjálfr við sik njóta, himself alone, 623. 21; hann var skapaðr allr við sik, well shaped, symmetrical, Fas. i. 173; fagrt ok allt vel við sik, Fms. x. 321; veðrit vesnaði en nátt-myrkr á við sik. Bjarn. 52; vita hvat við sik væri, to know what was the matter, Fms. xi. 11, Fas. ii. 516; leggja mál við tré, Ld. 316; draga kvarða við lérept, vaðmál, Grág. i. 497, 498.VI. with, by, denoting means; tendra eld við fjallrapa, to light fire with, Bs. i. 7; við þessar fortölur, Ld. 204; kom svá við umtölur góðra manna, Nj. 267; við áskoran þína, 258; mýkjask við e-t, Fms. v. 239; húð skorpnuð við eld, Nj. 208.VII. with verbs; lifa við skömm, meizlur, harm, lifa við slíka harma, to live with or in shame, sorrow, Nj. 92, Hkr. ii. 107, Eg. 604, Ld. 332; leika við e-n, Nj. 2; kaupa við e-n, Grág.; binda við e-t, to bind, fasten to; sætta, rægja, friða e-n við e-n, Eg. 226, Grág. ii. 99; tala, … við e-n, to speak, deal … with, Nj. 2, 197, Ld. 22 (see I); hefja upp bónorð við e-n, Eg. 38; leita eptir við e-n, leita ráða við e-n, eiga hlut at við e-n, Nj. 75, 101, 213, Eg. 174; fæða, lifa, fæðask, ala, búa, bjargast, við e-t, to feed, live, subsist … on, Edda i. 46, Fms. i. 226, v. 219, Nj. 236, passim; vera við e-t, to be present at, and metaph. to enjoy, Hom. 87, Edda (pref.); nema lyfsteinn sé við riðinn, Ld. 250; hann brá upp við fætinum (viz. við lagit), Nj. 264; binda við e-t, to bind to, Fms. ix. 358; at þeim heimilum ok í örskotshelgi við (viz. þau) á alla vega, Grág. (Kb.) i. 88; þar við, hér við, at engi mundi þar þora við at etja, Nj. 89.2. hagr við e-t, skilful at; kunna vel við e-t, id.; skjarr við skot, Ls.; temja, venja, … við e-t; drekka við sleitur (see sleita); kveða við raust, Sturl. iii. 317, Eg. 554; syngja vid tón, Sturl. iii. 210; búa sik við skart, skikkja búin við gull, Fms. x. 199; skyrta saumuð við gull, embroidered with, Fas. ii. 529; glóa við gull, to glow or gleam with gold, Lex. Poët.VIII. elliptical or ad- verbial usages; bregða við, to start; hann þagði við, remained silent, Nj. 2; verða bilt, felmt við, Ísl. ii. 274, Nj. 105; fá við þrjú skip, to add three ships, Fms. xi. 73; jók nú miklu við, it waxed much, Ld. 54; kveða við, gella við, to scream, yell; þurfa við, to need, Nj. 74; njóta e-s við, to enjoy, 85; komask við, to be touched; leita við, to try; bera við, to happen (see bera); koma við, to touch; standa, bíða við, to stop a bit; nema við, to hinder, cause a hindrance; kunna við, to like; koma e-u við, to bring a thing about, 101; ef ek viðr um kæmumk, if I could manage it, Hbl.; bjarga e-u við, hjálpa við, to help, put right; reisa við, rétta við, to raise up again, put right; kannask við, to recognise; vera við staddr, to be present, = við e-t staddr.IX. in recipr. phrases, talask við, eigask við, fásk við, etc., to speak … to one another, where the object is suffixed to the preceding verb.X. with an adverb or particle, of direction; upp á við, niðr á við, upwards, downwards; vestr á við, Fas. ii. 244; móts við, towards; á við, equivalent to (það er á við tvær merkr); austan við, vestan við, sunnan við, fram við, inn við, etc., followed by an accusative.
См. также в других словарях:
2011 Libyan civil war — For more details on this topic, see Timeline of the 2011 Libyan civil war. 2011 Libyan civil war Part of the Arab Spring … Wikipedia
Muammar Gaddafi — Gaddafi redirects here. For other people named Gaddafi, see Gaddafi (name). Muammar Gaddafi مُعَمَّر القَذَّافِي Gaddafi at an African Union summit in 2009. Brotherly Leader and Guide of … Wikipedia
Akko (género) — Akko Clasificación científica Reino: Animalia … Wikipedia Español
Austria — Austrian, adj., n. /aw stree euh/, n. a republic in central Europe. 8,054,078; 32,381 sq. mi. (83,865 sq. km). Cap.: Vienna. German, Österreich. * * * Austria Introduction Austria Background: Once the center of power for the large Austro… … Universalium
First Transcontinental Railroad — This article refers to a railroad built in the United States between Omaha and Sacramento, completed in 1869. For other transcontinental railroads see transcontinental railroad. At the ceremony for the driving of the Last Spike at Promontory… … Wikipedia
Coventry — For other uses, see Coventry (disambiguation). City of Coventry City Metropolitan borough … Wikipedia
Third Anglo-Maratha War — Date November 1817 – February 1818 Location The modern state of Maharashtra and neighbouring areas Result Formal end of the Maratha empire and firm establishment of the British East India Company i … Wikipedia
History of Transylvania — Transylvania is a region of present day Romania. The region now known as Transylvania was once part of Dacia, and became part of the Roman Empire. Transylvania (Erdély in Hungarian Language) was part of the Hungarian Kingdom from approximately… … Wikipedia
Operation Undertone — Part of the Western Front of World War II … Wikipedia
Netherlands, The — officially Kingdom of The Netherlands byname Holland Country, northwestern Europe. Area: 16,033 sq mi (41,526 sq km). Population (2002 est.): 16,142,000. Capital: Amsterdam; Seat of Government: The Hague. Most of the people are Dutch. Languages:… … Universalium
Sullivan Expedition — The Sullivan Expedition, also known as the Sullivan Clinton Expedition, was a campaign led by Major General John Sullivan and General James Clinton against Loyalists ( Tories ) and the four nations of the Iroquois who had sided with the British… … Wikipedia